Η απότομη μείωση όρασης μπορεί να οφείλεται σε κάποιο σοβαρό πρόβλημα ματιών, όπως αποκόλληση αμφιβληστροειδούς, απόφραξη κεντρικής αρτηρίας ή φλέβας αμφιβληστροειδούς, οπτική νευρίτιδα, κ.α.

Χρειάζεται άμεση οφθαλμολογικής εξέταση. Η γρήγορη έναρξη θεραπείας μπορεί να βοηθήσει μέχρι και στην πλήρη αποκατάσταση του προβλήματος.

Η συχνότερη αιτία πόνου στο μάτι μπορεί να είναι κάποιος επιφανειακός τραυματισμός. Σε άλλες περιπτώσεις ο πόνος μπορεί να οφείλεται σε άνοδο της ενδοφθάλμιας πίεσης (οξύ γλαύκωμα) ή σε κάποια εσωτερική ή εξωτερική φλεγμονή του ματιού.

Μικρά στιγμιαία τσιμπήματα οφείλονται συνήθως σε ξηροφθαλμία και αντιμετωπίζονται με τεχνητά δάκρυα.

Η ξαφνική εμφάνιση σκιών που μοιάζουν με μυγάκια ή λάμψεων στο σκοτάδι, χωρίς να υπάρχει κάποια πηγή φωτός, συνήθως σχετίζεται με οπίσθια αποκόλληση του υαλοειδούς σώματος και θα πρέπει να ελεγχθεί άμεσα από οφθαλμίατρο με βυθοσκόπηση.

Η αποκόλληση του υαλοειδούς είναι πολύ συχνή σε άτομα άνω των 50-55 ετών και συνήθως δεν χρειάζεται καμία αντιμετώπιση.

Αν παρατηρήσετε κοκκίνισμα στην επιφάνεια του επιπεφυκότα υπό μορφή κηλίδας αίματος, αυτό συνήθως οφείλεται σε ρήξη μικρού αγγείου και δεν προκαλεί κανένα πρόβλημα στο μάτι.

Αν είναι διεσταλμένο τα αγγεία, μπορεί αυτό να έχει σχέση με επιπεφυκίτιδα. Σε αυτές τις περιπτώσεις συνήθως συνυπάρχουν και εκκρίσεις (τσίμπλες) στο μάτι.

Η εμφάνιση διόφθαλμης διπλωπίας σε ενήλικα, συνήθως σχετίζεται με κάποια νευρολογική βλάβη στα νεύρα πού κινούν τους οφθαλμικούς μύες.

Ο ασθενής θα πρέπει να εξεταστεί από οφθαλμίατρο και νευρολόγο και να υποβληθεί σε αξονική ή/και μαγνητική τομογραφία.

Περιορισμένο πρήξιμο (οίδημα) στην επιφάνεια των βλεφάρων οφείλεται συνήθως σε χαλάζιο ή κριθαράκι (κριθή).

Μεγάλο και επώδυνο οίδημα με ερυθρότητα στο άνω βλέφαρο μπορεί να υποκρύπτει κυτταρίτιδα του κόγχου, μια σοβαρή φλεγμονή, και πρέπει να αντιμετωπισθεί άμεσα.

Αν το μάτι έρθει σε επαφή με χημικές ουσίες (όξινες ή αλκαλικές) μπορεί να προκληθεί σοβαρό έγκαυμα με δυσμενείς επιπτώσεις στην όραση.

Η άμεση πλύση με άφθονο καθαρό νερό, τεχνητά δάκρυα ή φυσιολογικό ορό μπορεί να περιορίσει την βλαπτική επίδραση της χημικής ουσίας.

Κάποιος τραυματισμός ή χτύπημα στην περιοχή του ματιού έστω και αν δεν έχει σημάδια στο εξωτερικό του θα πρέπει να ελέγχεται για ρωγμές και οίδημα στο βυθό.

Σε περίπτωση ανοικτού τραύματος θα πρέπει να γίνει άμεση συρραφή στο χειρουργείο.